Geheime troepen van Belgisch leger praten voor het eerst in nieuwe VTM NIEUWS-reeks

Het zijn soldaten die altijd klaar moeten zijn om te vertrekken, maar nooit weten wanneer ze weer naar huis komen.

Luitenant-kolonel Wim Denolf – Korpscommandant: 'In de nieuwe wereldorde met een permanente dreiging van terreur, wordt oorlog niet meer tussen staten maar tussen bevolkingsgroepen uitgevochten. Dat vraagt om een andere, meer flexibele aanpak en dus ook een meer adaptieve soldaat. De Special Forces blijken hier de beste keuze, en het meest efficiënte werktuig. In de media worden zij steeds afgebeeld als schietgrage Rambo’s, die iedere wereldbrand gaan blussen. De vergelijking doet de realiteit oneer aan. Een Special Forces-operator blust geen branden. Hij doet aan brandpreventie, leert anderen hoe ze zelf de brand te lijf moeten gaan, of kan hij in het uiterste geval de pyromaan ’s nachts uit zijn bed gaan lichten.'

Special Forces spreken voor het eerst
In de zesdelige docureeks 'Special Forces' krijgt de kijker voor het eerst een beeld van de missies van deze hypergetrainde soldaten, die 24/7 paraat zijn om overal te wereld moeilijke militaire opdrachten uit te voeren. Twee jaar lang kon een cameraploeg de opleiding van de Special Forces volgen, en de makers kregen ook toegang tot archiefmateriaal van militaire acties dat nooit eerder aan een groot publiek is getoond. Dat levert een uniek beeld op van een wereld die tot nu verborgen bleef. Die van kleine teams soldaten die op mekaar zijn aangewezen, en vaak diep in vijandig gebied en ver van de linies moeten werken.

Luitenant-kolonel Wim Denolf – Korpscommandant: 'Deze reportage wil de eenheid uit de schaduw halen. Zonder geheimen te vertellen poogt ze een realistisch beeld te projecteren van wie de mannen achter de bivakmuts zijn, waarom zij deze beroepskeuze gemaakt hebben, wat hen drijft en wat zij moeten doen om aan de 'top' te blijven. Hopelijk maakte deze reportagereeks jonge, gemotiveerde mannen warm om hun rangen te vervoegen. De noodzaak om vers bloed te rekruteren is door de loodzware en veeleisende selectie nog steeds hun grootste gevecht.'

De reeks is een samenwerking tussen VTM NIEUWS, productiehuis Zodiak en de Belgische Defensie, en wordt ingeleid door VTM-journalist Robin Ramaekers, die zelf als oorlogsverslaggever vaak in crisisgebieden werkt.

Robin Ramaekers – Oorlogsverslaggever: 'Ik kom op veel van de plaatsen waar onze Special Forces worden ingezet: oorlogsgebieden, Belgische ambassades in penibele omstandigheden, rampgebieden met grote veiligheidsrisico's... Als er één groep mensen is die niet praat over wat ze doen, laat staan hoe ze het doen, dan zijn het wel de Special Forces. Ik vind het dan ook ongelofelijk boeiend om aan deze unieke reeks te mogen meewerken. Het gaf ook mij een inkijk in een wereld die staat of valt met totale discretie.'

Unieke mix van beeldmateriaal
In elke aflevering van 'Special Forces' wordt dieper ingegaan op de missies van de Belgische elitetroepen in gevaarlijke gebieden. Nieuwe, door hen geselecteerde rekruten worden gevolgd in hun opleiding die hen klaarstoomt om op missie te vertrekken. Maar ook anciens van de eenheid spreken voor het eerst over harde beslissingen die ze soms tijdens operaties moeten nemen, de opofferingen en de unieke band tussen de soldaten onderling. Over lopende operaties wordt om veiligheidsreden niet gesproken, wel gaat de cameraploeg mee op oefening in het buitenland, en zit er in elke aflevering naast nieuwsbeelden, ook uniek beeldmateriaal van recente missies. Veel van dat materiaal is nooit eerder vertoond. Commentaar daarbij komt van anciens van de eenheid. Sommige spreken herkenbaar over hun missies, anderen blijven nog altijd liever anoniem.

Aflevering 1
In de eerste aflevering van 'Special Forces' wordt de eenheid voorgesteld, met de verschillende 'operatoren', want zo worden de soldaten genoemd. Ze blikken terug op één van meest pijnlijke missies van de laatste 20 jaar: Operatie Silverback, de evacuatie van de Belgen in Rwanda in 1994, waar tien Belgische para's werden vermoord tijdens de bloedige genocide. De Special Forces en militairen van de Light Brigade moesten toen alle Europeanen uit de chaos in het Midden-Afrikaanse land weghalen. Dat zorgde voor heel wat pijnlijke situaties, zoals blijkt uit getuigenissen over de evacuatie van een psychiatrisch ziekenhuis. Zes personen konden worden weggehaald, drieduizend onschuldige mensen moesten noodgedwongen achterblijven. De meesten zouden -zo bleek later- de genocide niet overleven. Dat zorgde bij veel operatoren voor gevoelens van onmacht. De Belgen moesten ook alle medewerkers van een Duits radiostation in Rwanda evacueren. Iets waar Fransen en Amerikanen niet in geslaagd waren.

Veel recenter is de actie van de Special Forces in een ander Afrikaans land waar een burgeroorlog uitbrak. De Belgische ambassade lag bij het conflict midden in het strijdgewoel, evacuatie daar bleek onmogelijk. Zwaar materieel meenemen lukte niet, uiteindelijk wisten de Special Forces een minimum aan wapens onder de motorkap van een auto binnen te smokkelen. Zelf werden ze vanuit een C-130  boven het land gedropt. Dagenlang vlogen de kogels om hun oren terwijl ze de ambassade verdedigden.

Centrale figuur in aflevering 1 is Operator Fly. Hij is 48, en te oud om nog actief lid te zijn van de Special Forces. Je moet echt in topconditie zijn, anders ben je zelf een gevaar voor de missie en voor je collega’s. Fly spreekt voor het eerst over de acties in het verscheurde Somalië, waar de Forces achter de zogenaamde Warlords moesten aanzitten. Te voet, want door het ruwe terrein konden ze met hun vrachtwagens de snellere wagens van de Warlords niet volgen. Fly is nu korpsadjudant (Regiment Sergeant Major), een functie in het commando van de Speciale Forces. Maar stoppen als operator is bijzonder moeilijk, zegt hij.

'Special Forces', vanaf donderdag 1 december om 21.50 uur bij VTM.