Het is gezien - Pleidooi voor de vrijheid van kunst in 'Het Uur van de Wolf'
Als Hans Teeuwen in 1991 als rebelse cabaretier begint, meent hij dat hij alles zonder reserves moet kunnen zeggen. Inmiddels denkt hij daar anders over. 'Bij de Islam ligt echt een grens, we weten inmiddels dat als je te ver gaat dat ernstige consequenties kan hebben'.'
Kunstenaars vertellen in de documentaire Het is gezien van cineast Erik Lieshout en journalist Tom Rooduijn over de bedreigingen van hun vrijheid. Zo wordt Kristien Hemmerechts na haar boek over de vrouw van crimineel Marc Dutroux de meest gehate vrouw van België genoemd. 'Je ziet een hysterie ontstaan waar je geen enkele vat op hebt'.
Aanleiding voor de documentaire Het is gezien, donderdag op 22.55 uur op NPO 2 te zien in 'Het Uur van de Wolf', is de strijd van schrijver Gerard Reve, vijftig jaar geleden. Hij wordt in 1966 voor de rechter gedaagd wegens smadelijke godslastering. In hoger beroep houdt Reve zelf een krachtig pleidooi voor het vrije woord van de kunstenaar. In ’68 wordt hij door de Hoge Raad vrijgesproken. Schrijver Tom Lanoye over het zogeheten Ezelproces: 'Het briljante betoog van Reve is een mijlpaal in de strijd voor de vrijheid van de kunst. Het zal de eeuwen overleven'.
In het oude gebouw van de Amsterdamse rechtbank aan de Prinsengracht waar destijds het proces plaatsvond, lezen en bespreken kunstenaars de verdediging die Gerard Reve vijftig jaar geleden voerde tegen een aanklacht van smadelijke godslastering. Aan de hand van hun eigen ervaringen onderzoeken ze hoe het vandaag de dag gesteld is met de vrijheid van de kunstenaar in Nederland. De conclusie aan het eind van de documentaire is weinig geruststellend.
In de documentaire vertellen schrijver A.H.J. Dautzenberg en kunstenares Tinkebell een groep jongeren over recente bedreigingen aan hun adres. Citaat: 'Ze zouden je moeten behandelen als radioactief afval, in een diepe put moeten opslaan en tenminste duizend jaar niet meer tevoorschijn moeten halen. Of simpelweg een nekschot.' Tinkebell ontving 200.0000 bedreigingen en haatbrieven nadat ze van haar overleden kat een handtas had gemaakt.
Reve’s betoog bevrijdde Nederland in de jaren zestig van een benepen moraal. Het is gezien toont de actuele betekenis van zijn pleitrede en toont het belang van kunst, die onverschrokken reflecteert op onze samenleving.
Een film van: Erik Lieshout (regie) en Tom Rooduijn (redactie)
Geïnterviewden: Tom Lanoye, Hans Teeuwen, Mano Bouzamour, Kristien Hemmerechts, A.H.J. Dautzenberg, Tinkebell en Gerard Spong
Productie: De Haaien
'Het Uur van de Wolf', donderdag 27 september om 22.55 uur bij de NTR op NPO 2.
