'Focus' woensdag op NPO 2 over stralend afval

Sommige radioactieve stoffen blijven honderdduizenden jaren levensgevaarlijk. Het is dus belangrijk om dat eens en voor altijd veilig op te bergen. Waar moeten we ermee naar toe?

Focus-presentator Elisabeth van Nimwegen gaat op onderzoek uit en bezoekt de Centrale Organisatie Voor Radioactief Afval (COVRA) in Zeeland. Daar ligt het radioactieve afval voor de komende honderd jaar bovengronds in grote opslagsilo’s in misschien wel het best beveiligde gebouw van Nederland.

Het radioactieve afval moet daar in de toekomst weg. Er wordt al heel lang gezocht naar een oplossing om dit afval voor eens en altijd veilig op te bergen. Maar hoe bewaar je radioactieve stof als die minstens 100.000 jaar onaangeroerd moet blijven liggen en niet eerder verstoord mag worden omdat het anders een enorm gevaar oplevert voor mens en omgeving?

Onder de grond?
Op dit moment wordt onderzocht of het mogelijk is radioactief afval onder de grond op te slaan in bijvoorbeeld klei, zout of graniet. Maar verschillende wetenschappers zijn daar zeer kritisch over. Zoals de Zwitserse geoloog Marcos Buser die zich grote zorgen maakt over berging in klei. Volgens hem biedt klei geen stabiele omgeving en daardoor is er geen enkele garantie dat radioactieve stoffen niet aan de oppervlakte komen en uiteindelijk ook in ons drinkwater.

Buser staat daarin niet alleen. 'Opslag van het radioactieve afval onder de grond is een slechte oplossing', zegt ook Peer de Rijk van WISE (World Information Service on Energy). 'We moeten nu stoppen met de productie van kernafval en blijven zoeken naar de minst slechte oplossing om het op te slaan. Dat is op dit moment bovengronds.'

Kunnen we het gevaarlijke radioactieve afval wel definitief ergens kwijt? Waar dan? En hoe? Elisabeth van Nimwegen gaat voor Focus op onderzoek uit en daalt af in zoutmijnen, ondergrondse graniettunnels en diep in kleilagen.

'Focus', woensdag 26 september om 20.45 uur bij de NTR op NPO 2.