Donderdag in 'ZEMBLA': dierentuin Nederland
De bever, de otter, het korhoen, de korenwolf en de wisent. Ze waren (zo goed als) uitgestorven in Nederland. Maar natuurbeschermers zetten deze dieren steeds weer opnieuw uit in de natuur om zo de biodiversiteit te behouden.
Dat gebeurt met wisselend succes. Zo kan de korenwolf, de Limburgse hamster, alleen in het wild overleven dankzij een fokprogramma. Uitgezette otters worden aan de lopende band doodgereden. Opnieuw ingebrachte korhoeders vallen binnen enkele dagen ten prooi aan roofdieren. En als er al kuikens worden geboren, sterven ze door voedselgebrek. Ondertussen wordt Nederland voorbereid op de (spontane) komst van de wolf. 'ZEMBLA' onderzoekt waarom ondanks slechte resultaten toch wordt doorgegaan met het herintroduceren van uitgestorven dieren.
Het is niet de vraag óf, maar wannéér de wolf ons land binnenloopt. De wolvenroedels in Duitsland breiden zich zodanig uit dat het slechts een kwestie van tijd is voordat ze de grens met Nederland oversteken. En zo zou het altijd moeten gaan, zegt hoogleraar Natuurbeheer F. Berendse in 'ZEMBLA': als het landschap er geschikt voor is, komen de dieren vanzelf.
Maar in veel gevallen gaat het helemaal niet vanzelf. In Nederland uitgestorven dieren worden in het buitenland gevangen of gefokt en vervolgens losgelaten in de Nederlandse natuur. Doel: dierenpopulaties die zich zelfstandig door voortplanting in stand kunnen houden. Maar tien jaar nadat de otter in ons land is geherintroduceerd, moeten er nieuwe otters worden bijgeplaatst omdat er zoveel worden doodgereden. De korenwolfpopulaties in Limburg kunnen alleen maar op peil worden gehouden met een inmiddels al tien jaar lopend fokprogramma en hamstervriendelijke akkers die voor miljoenen euro’s gesubsidieerd worden. Vos en havik zijn ons dankbaar, want die smullen van de korenwolf. En terwijl de oorzaak van het wegkwijnende korhoen nog niet eens bekend is, blijven natuurbeschermers ze met veel enthousiasme uitzetten.
Schrijver-bioloog Midas Dekkers vindt de praktijk van herintroducties de omgekeerde wereld. In 'ZEMBLA' zegt hij: 'Dat is de eeuwige bemoeizucht van mensen. Altijd als er iets fout gaat, zijn er mensen die de mouwen willen opstropen om er iets aan te doen. En dat heeft dan weer gevolgen waar anderen dan weer iets aan willen doen. Dat voortdurende ingrijpen in de natuur maakt de natuur onnatuurlijk.'
Samenstelling en regie: Jos Slats
Research: Norbert Reintjens
Eindredactie a.i.: Manon Blaas
'ZEMBLA: Dierentuin Nederland', donderdag 7 februari om 21.10 uur bij de VARA op Nederland 2.
