'Panorama': Galileo: de route wordt berekend
In Galileo: de route wordt berekend gaat EU-verslaggever Rob Heirbaut voor Panorama op zoek naar naar de bestaansredenen en de toekomstperspectieven van het Europese satellietnavigatiesysteem Galileo. Op zondag 9 december om 20.15 uur op Canvas.
H
eeft Europa zijn eigen peperdure satellietnavigatiesysteem nodig? Het Amerikaanse Global Positioning System, GPS, heeft de planeet al veroverd. Het heeft bovendien zijn naam geleend aan de toestelletjes die ons de weg wijzen in de auto en die straks weer massaal onder de kerstboom zullen liggen. Een sterkere uitgangspositie om de markt blijvend bezet te houden is niet denkbaar. Galileo had volgend jaar klaar moeten zijn. Het zal ten vroegste 2013 worden. Wie zal er tegen dan nog vragende partij zijn voor een Europees navigatiesysteem?
Hoe komt dat het project zoveel vertraging heeft opgelopen? Is Galileo meer dan een prestigekwestie voor Europa? Is de onderneming de miljarden euro van de burger waard? Het was de bedoeling de privé-sector te laten betalen voor het systeem, maar dat opzet is grandioos mislukt. Zonder belastinggeld zal Galileo er niet komen. Nochtans zijn het hoogtechnologische privé-bedrijven die aan het project zullen verdienen.
Er moeten in totaal 30 satellieten de lucht in om het systeem operationeel te maken. Dat maakt van Galileo met voorsprong het grootste Europese ruimtevaartproject ooit. Er is nog maar één testsatelliet gelanceerd, de tweede volgt ten vroegste in de lente van volgend jaar. De Amerikanen werken ondertussen aan een update van hun GPS, en China en Rusland werken aan hun eigen versie. Galileo moet nauwkeuriger zijn dan de andere systemen maar de concurrentie staat uiteraard ook niet stil.
De oorzaak van de vertraging is een rondje getouwtrek waarop de Europese Unie een patent lijkt te hebben. Groot-Brittannië was de grote dwarsligger, zeker in de beginfase. Grote financier Duitsland zag het project dan weer wel zitten maar alleen op voorwaarde dat zijn hoogtechnologische industrie er ten volle van kon profiteren. "Het is een illustratie van hoe het niet moet," zegt gewezen Europees commissaris Karel Van Miert. "Het is een fantastisch project, de wereld kijkt er met bewondering naar, en het lukt ons maar niet om tijdig beslissingen te nemen. Het is soms hopeloos."
Het grote argument van de voorstanders is dat GPS in wezen een militair systeem is dat de Amerikanen als het hen uitkomt, kunnen uitschakelen. Het zenuwcentrum van het systeem bevindt zich in het Amerikaanse Colorado Springs. Panorama kreeg er toegang tot de streng bewaakte militaire basis en zocht uit wat er van dat argument overeind blijft.
'Panorama', Galileo: De route wordt berekend, zondag 9 december om 20.15 uur op Canvas.
